سر به هوا؛ دست به هوا
در یکی از لحظات نادری که شاید تاریخ سیاست آمریکا را شرمگینتر میکند، جو بار دیگر همه را به خنده انداخت. او در یک مراسم رسمی پس از پایان سخنرانیاش، با لبخندی گرم و دوستانه به سمت حاضران برگشت و دستش را برای دست دادن دراز کرد. اما نکته خندهدار ماجرا این بود که هیچکس آنجا نبود! بله، او به هوا دست داد یا شاید به یک فرد نامرئی.
این صحنه بلافاصله توجه رسانهها را به خود جلب کرد و هنوز هم به عنوان لحظهای خجالتآور برای یک رئیسجمهور، توسط آمریکاییها به اشتراک گذاشته میشود. بایدن اولین بار در سرزمینهای اشغالی و بعد هم در کارولینای شمالی با موجودی نامرئی دست داد و خوش و بش کرد. او دست از خورزوخان بر نداشت و چندین و چند بار در کنفرانسهای خبری و نشستهای گوناگون با او هم صحبت شد و یا به او اشاره کرد در حالی که هیچ کس در زاویه نگاه او قرار نداشت.
گویی بایدن کسی را میدید که دیگران از دیدن او ناتوان بودند. برخی از آنها که بیش از سیاست با طنز سر و کار دارند در فضای مجازی نوشتند: «کسی چه میداند شاید بایدن با روح جورج واشنگتن دست میدهد!»
بالاخره برنامههایمان را شکست دادیم!
رئیسجمهور طنزآفرین روزهای اخیر هم دست از خلق این لحظات برنداشته و بار دیگر خود را به سوژه رسانهها و مخالفانش تبدیل کرده است. او در اولین مناظره ریاست جمهوری ۲۰۲۴، با افتخار اعلام کرد: «بالاخره ما مدیکر را شکست دادیم.»
خواندن یا شنیدن این جمله شاید برای مخاطبان غیرآمریکایی در لحظه اول چندان عجیب نباشد اما وقتی متوجه میشوید گاف جو این بار چه بوده که بدانید «مدیکر» نام یک برنامه ملی بیمه اجتماعی است که توسط دولت فدرال ایالات متحده آمریکا از ۱۹۶۵ مدیریت میشود. این برنامه دسترسی بیمه درمانی را برای آمریکاییان بالای ۶۵ سال و افراد جوانتر دارای ناتوانی و نیز افراد دارای مشکل دیالیز تضمین میکند و برای مردم ایالات متحده بسیار مهم است.
برخی تلاش کردند بگویند احتمالاً منظور او اصلاحات در «سیستم بهداشتی» بوده، اما آنچه در این برنامه شنیده شد، چیزی جز اعلام شکست «مدیکر» نبود! این سوتی عجیب هم بلافاصله در شبکههای اجتماعی دستبهدست شد و کاربران نوشتند: «بایدن در حال مبارزه با مدیکر، یکی از موفقترین برنامههای دولتی تاریخ است!»
جو! من زلنسکی هستم، نه پوتین!
یکی از درخششهای اخیر بایدن در مدت اخیر، زمانی بود که او در یکی از پر بینندهترین مراسمها، در نشست «ناتو» و در جمع رهبران آن، پس از آن که درباره درگیری میان روسیه و اوکراین حرف زد گفت: «اکنون میخواهم میکروفون را به رئیس جمهور اوکراین تحویل دهم که اراده و شجاعت زیادی دارد. خانمها و آقایان، این شما و این هم رئیسجمهور پوتین!»
او در حالی اسم رئیسجمهور روسیه را صدا زد که زلنسکی رئیسجمهور اوکراین در چند قدمی او ایستاده بود و با شنیده اسم پوتین به جای اسم خودش بهتزده نگاهی معنیدار به دوربینها انداخت. گویی در ذهنش میگفت: «جو! من زلنسکیام، جو! نه پوتین!»
بایدن سریع اشتباه خود را اصلاح کرد و گفت: «اوه ببخشید! رئیسجمهور زلنسکی!» اما این گاف به سرعت در شبکههای اجتماعی پخش شد و کاربران با شوخیهایی نظیر «پوتین از شرق اوکراین به کاخ سفید رسید» آن را دستمایه طنز قرار دادند.
رئیسجمهور فراری
اما این هم پایان ماجرا نبود. او در یک موقعیت دیگر در همان نشست، به جای نام «کامالا هریس»، معاون اولش را «ترامپ» خطاب کرد! حاضران این بار هم نمیدانستند چطور جدیت خود را در برابر این سوتیهای پرتکرار حفظ کنند اما تیم بایدن با نهایت جدیت فقط به او نگاه میکردند و احتمالاً در سر به این فکر میکردند که شرایط حواسپرتی جو، او را از کاخ سفید محروم میکند؛ که درست هم فکر میکردند.
این اشتباهات بهتآور دامنه گسترده و متوعی دارد. مثلاً بایدن در دیدار با «پاپ فرانسیس» او را ورزشکار معروف بیس بال خطاب کرد. در نشست آسه آن به به جای کامبوج گفت کلمبیا! شهر فلوجه عراق را به جای خرسون اوکراین نام برد. از کشور چین به جای کانادا تشکر کرد.
من چرا اینجا هستم؟
زمین خوردنها و افتادنهای بایدن حین بازدید از مراکز و سفرها هم بارها به نُقل محافل مجازی تبدیل شد. معروفترین آنها افتادن چندباره بایدن حین سوار شدن به هواپیمای ارتش بود؛ ماجرایی که در تصاویر دیگر و سفرهای هوایی دیگر او چند بار تکرار شد. بایدن البته گاهی در راه رفتن معمولی و قدم زدن نیز به مشکل برمیخورد و همین باعث شد تا محافظان او همیشه در فاصله بسیار نزدیکی کنار او حاضر باشند و از هرگونه تصویربرداری غیرضروری جلوگیری کنند؛ مبادا جو یه سوژه دیگر دست رسانهها و کاربران فجازی بدهد! به همین دلیل بود که او به رئیس جمهور فراری از دوربین شهره شد.
مجموعه گافهای بایدن را سوالات عجیب و غریبش در برخی بازدیدها و مراسمات کامل میکند؛ اینکه در کنگرهای خطاب به جمعیت گفت: «من چرا اینجا هستم؟» یا «من دارم رشته کلام را گم میکنم!» بارها پیش آمده بود که او در مراسمات گوناگون و بازدیدها نمیدانست چه کاری باید انجام بدهد یا اینکه باید از کدام مسیر حرکت کند. به همین دلیل همیشه کسانی اطراف او هستند تا او گم نشود.
خداحافظ پیرمرد پرحاشیه!
از یک طرف سوتیهای پر تکرار بایدن و از طرف دیگر ترور ناموفق ترامپ، باعث شد او از طرف دموکراتها کنار گذاشته شود. برخی معتقدند بخش زیادی از این گافها به خاطر فشار روانی شدیدی بود که در شرایط رقابت سیاسی با ترامپ به این پیرمرد ۸۱ ساله تحمیل شده و از توان او خارج بوده است. همه اینها تنها بخشی از سوتیهای پیرمرد پرحاشیه این روزهای آمریکا بود؛ سوتیهایی که در نهایت به یکی از بهانهها برای کنارهگیری او از انتخابات پیش روی آمریکا تبدیل شد؛ کسی که رسانهها از او و مقامش به عنوان قدرتمندترین مرد دنیا یاد میکردند. جو بایدن که بارها سبب تعجب همگان و شرمساری آمریکاییها بود حالا با استعفایش سعی کرد آبروی رفته حزب خود را بازگرداند و در تلاش است این بار بدون آن که زمین بخورد قدمی برای موفقیت حزب دموکرات بردارد.
فارغ از همه اینها نکته قابل توجه آن بود که دموکراتها زودتر از آن که خیلی دیر شود، نتایج نظرسنجیها و افزایش محبوبیت ترامپ را جدی گرفتند و به پیشبینیها اهمیت دادند و وقتی دیدند وضعیت به نفع ترامپ در حال تغییر است زمانی که هنوز فرصت خوبی برای تبلیغات و ادامه رقابت دارند بایدن را که شکستش روشن بود کنار گذاشتند و حالا شخص جدیدی را وارد عرصه رقابت میکنند و امید دارند که بعد از چهار سال پر از گاف با یک رئیسجمهور که سلامت جسمی و روانیاش زیر سوال نرفته باشد، به پیروزی برسند.
حالا باید دید که این گام لرزان یعنی کنارهگیری بایدن و قدم استوار بعد از آن یعنی جایگزینی فرد دیگری از سوی دموکراتها، برایشان کارساز خواهد بود یا ترامپ بار دیگر به کاخ سفید راه پیدا خواهد کرد…