رشد و توسعه اقتصادی بلژیک مرهون تعاونیها
توسعه تعاون:بلژیکیها توانستهاند به کمک تعاونیها سهم زیادی از اقتصاد و تجارت اروپا و مراودات اقتصادی داشته باشند.
به گزارش پایگاه خبری توسعه تعاون، براساس اصل 44 قانون اساسی که سیاستهای کلی آن در ابلاغیه مقام معظم رهبری، مشخصشده است رشد و توسعه تعاونیها و افزایش سهم آنها در اقتصاد کشور نقش مهمی را ایفا میکند.
به همین دلیل، بهرهگیری از مبانی فنی و نظری شرکتهای تعاونی و عملکرد ساختار آنها در کشورهای توسعه یافته و حتی چگونگی انطباق آنها با اقتصاد دولتی و بخش خصوصی به همران مشارکت آحاد مردم در آنها از اهمیت وافری برخوردار است.
اما در سراسر جهان، تعاونی های مختلف از جمله تعاونیهای تولیدی، خدماتی و اعتباری از اواخر سده 19 به وجود آمدند به طوری که تعاونیها همواره نهضتی انسانی، اخلاقی و تربیتی شمرده می شدند که بر مبنای آنها در اقتصاد کشور برنامه های رفاهی و اشتغالزایی گسترده ای بوجود میآید.
به همین دلیل امروزه دیگر سازمانهای جهانی توسعه بدون مشارکت مردم را فاقد ارزش و اعتبار دانستهاند که این امر منتج به این شده که همه کشورها برای رشد و توسعه اقتصادی خود به سمت تعاونیهای تولید بروند.
پر واضح است که اگر رشد و توسعه تعاونی های مختلف در یک جامعه زیاد باشد و بتواند اکثر افراد آن جامعه را در خود جای بدهد می تواند در آن جامعه اثرات مثبتی از جمله از بین رفتن اختلاف طبقاتی و ضریب جینی، ریشه کنی فقر مطلق و توزیع عادلانه ثروت را در پی داشته باشد.
گسترش فرهنگ تعاونی ها یا به عبارت دیگر افزایش مشارکت ها در یک کشور سبب میشود مردم در تمامی صحنه های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی آن جامعه حضور داشته باشد که این امر بهترین ضامن برای افزایش آگاهی، کاهش ضایعات بخش کشاورزی، افزایش بهرهوری در تولید و توزیع کالاهای مختلف، کاهش توقعات و انتظارات کاذب و بهینه سازی تعادل بین نیازها و امکانات است.
از سوی دیگر اما با این تقاسیر می توان گفت که از طریق فعالیتهای تعاونی، سطح زندگی مردم به مراتب بهتر خواهد شد به همین دلیل در این گزارش قصد داریم به وضعیت تعاونی ها و نقش آنها در اقتصاد کشور توسعه یافته بلژیک در غرب اروپا بپردازیم.
بلژیک یکی از قطب های صنعتی مهم جهان محسوب می شود که اقتصادش بیشتر بر پایه خدمات شکل گرفته و قوام یافته است.
در بلژیک ۲۹۹۲۳ تعاونی در سال ۲۰۰۱ فعالیت داشتهاند که پیش بینی می شود این میزان تعاونیها تا پایان سال 2020 به 10 برابر رسیده باشد که در این میان، تعاونیهای داروسازی در بین سایر تعاونی در این کشور سهمی 5/19 درصدی را به خود اختصاص داده اند.
چه شد که بلژیکیها به تعاونیها روی آوردند؟
اواخر قرن 19 با وقوع انقلاب صنعتی در این کشور مردم به سمت مشارکت و تشکیل تعاونیها روی آورند به طوری که انجمنهای تعاونیهای ملی بلژیک که یکی از زیرمجموعه های وزارت اقتصاد این کشور بود در سال 1955 برای شناسایی تعاونی ها از طریق اتخاذ معیارهای متعدد تشکیل و قرار شد در ابتدای امر 600 تعاونی را سرو سامان داده و اجازه بهره برداری و رسیدن به اهداف تعیین شده آنها را بدهد و به آنها کمک نیز اعطا کند.
اما اوج کار تعاونی ها در بلژیک را میتوان از سال 1980 به بعد عنوان کرد به طوری که در این بازه زمانی به خاطر انعطاف پذیری قوانین مربوط به بخش تعاون در مقایسه با دیگر شرکت ها این کشور رشد تعاونی به طرز قابل توجهی افزایش یافت.
با این حال بیشتر تعاونیهای این کشور در سه حوزه کشاورزی، تولید و توزیع دارو و داروخانه و همچنین امور مالی و اعتباری فعالیت میکنند به طوری که طی سالهای گذشته سوددهی این تعاونیها آنقدر زیاد بودند که داروخانههای تشکیل شده توسط تعاونیها در قیاس با دیگر داروخانه ها محصولات خود را با 11 درصد تخفیف به دست مصرف کنندگان می رسانند.
با این حال به دلیل ضعف های شدید تعاونیهای کشاورزی در این کشور، تنها 20 درصد کشاورزان عضو تعاونی ها بوده و اکثر این کشاورزان به جای تعاونیها سعی میکنند تامین اعتبار، نقدینگی و کمکهای حمایتی خود را برای توسعه تولید و رشد محصولات کشاورزی از طریق دولت، بخش های خصوصی از جمله بازرگانان و بانک های خصوصی دریافت کنند.
در بلژیک تعاونی ها در وضعیت فعلی چه نقشی در حوزه های مختلف ایفا می کنند؟
اگرچه تعاونیها در بلژیک بهطور مستقیم در مذاکرات اجتماعی دخالت ندارند اما نقش مشاوره ای برعهده دارند، هر چند که مشاوره اجتماعی و فرهنگی توسط دو انجمن انجام میشود، انجمن اقتصاد مرکزی و انجمن کارکنان ملی.
در انجمن اقتصاد مرکزی، تعاونیها نمایندگانی هم در جناح اتحادیههای تجاری و هم جناح کارفرمایان دارد که شرکت های کشاورزی عمدتا از طریق سازمانهای کارفرمایی معرفی می شوند.
به علاوه، باید به این نکته نیز توجه داشت که بخش تعاون دارویی از طریق کمیسیونهای معادل بخش خود مشاوره می شوند.
دریک سطح منطقه ای، تعاونی ها همچنین در سازمان های مشاورهای نیز جای دارند. به عنوان مثال میتوان به انجمن اجتماعی ولون اشاره کرد. این سازمان سه جانبه مشاوره (کارفرما، اتحادیه تجارت، اقتصاد اجتماعی)، نظرات خود را در مورد سیاست های منطقه ای مربوط به اقتصاد اجتماعی مطرح می کند.
همچنین در یک سطح منطقهای، تعاونیهای کشاورزی به صورت غیرمستقیم توسط انجمنهای اجتماعی و اقتصادی معرفی میشوند (از جناح کارفرمایان). تعاونیها در مشاورههای اقتصادی مطرح میشوند اما در خود مذاکرات اجتماعی مستقیماً جایگاهی ندارند .
قوانین بلژیک در مورد تعاونیها بسیار لیبرال بوده و هیچ یک از اصول موسسات جدید تعاونی در آنها ذکر نمیشود. برای شناخت و پشتیبانی از تعاونیهایی که براساس این اصول فعالیت میکنند، یک انجمن ملی تعاونی در جولای 1995 تشکیل شد. این کنسول وظیفه تصویب تعاونیهایی را که درخواست آنها ارایه شده است درصورت کسب معیارهای زیر دارد. این معیارها تا حدود زیادی از حرکت بینالمللی تعاونیها نشات گرفته است.
با این حال طی سالیان اخیر تعاونیهای تولید و خدمات در بلژیک توانستهاند سهم بسزایی در اشتغالزایی، تامین و توزیع کالاهای مختلف ایجاد کنند که این امر ناشی از ساختار توسعه یافته تعاونیهای این کشور بوده است.
در پایان نباید از ذکر این نکته غافل شد که بلژیکیها توانستهاند به کمک تعاونیها، سهم زیادی از اقتصاد و تجارت اروپا و مراودات اقتصادی داشته باشند.