طراحی و پیاده سازی سندباکس در جهت حمایت از بانک‌­ها و کسب و کارهای نوآورانه

به گزارش پایگاه خبری توسعه تعاون، «کوروش پرویزیان» در یازدهمین همایش سالانه بانکداری نوین و نظام‌های پرداخت در محل برج میلاد تهران افزود: امروزه بانک‌ها در بهره گیری از فناوری های نوین و استفاده از هوش مصنوعی پیشتاز هستند. انتظار می‌رود تا سال ۲۰۲۸، صنعت بانکی به تنهایی بیش از ۲۰ درصد از کل هزینه‌ جهانی در حوزه هوش مصنوعی را به خود اختصاص دهد.

وی بیان‌داشت: با این وجود اهمیت تبدیل داده به ارزش از طریق فناوری هوش مصنوعی و یا همان خلق ارزش در نسل چهارم بانکداری، مستلزم شکل‌گیری نوعی از «نگرش اکوسیستمی» در صنعت بانکداری است. در نتیجه نقش زیست‌بوم‌ها در تحول دیجیتال و حرکت به سمت بانکداری هوشمند انکارناپذیر و فراهم کردن زمینه برقراری تعامل سازنده میان بازیگران مختلف زیست‌بوم مؤلفه‌ای ضروری و قطعی است.

پرویزیان ادامه‌داد: نگرش اکوسیستمی، بانک‌ها را در سطحی فراتر از یک کسب‌وکار انفرادی و در قالب عضوی از یک شبکه به‌هم‌پیوسته از بازیگران مرتبط در نظر می‌گیرد. در این نگرش اعتقاد بر این است که عملکرد هریک از اعضا بر سرنوشت کل زیست‌بوم تأثیر دارد و این مفهوم در حوزه بانکداری و خدمات مالی به پدیده مهمی تبدیل شده است.

وی اضافه‌کرد: به دلیل اهمیت موضوع، کمیته سیاستگذاری یازدهمین همایش سالانه بانکداری نوین و نظام‌های پرداخت تصمیم گرفت تا همایش امسال را با تم اصلی «زیست بوم بانکداری هوشمند؛ حکمرانی دیجیتال و نظارت فنّاورانه» برنامه‌ریزی کند.

رئیس پژوهشکده پولی و بانکی خاطرنشان کرد: به منظور تببین هر چه بهتر موضوع و پوشش مباحث کلیدی، پنج محور اصلی شامل «نگرش اکوسیستمی در بانکداری هوشمند؛ از تبیین تا تکوین»، «تحول دیجیتال در نظارت و پایداری مالی»، «رمزپول‌ها و دارایی‌های دیجیتال؛ انتظام‌بخشی و حکمرانی»، «بانکداری هوشمند و روش‌های نوظهور پرداخت» و «بانکداری هوشمند و قوانین بالادستی» در رویداد امسال در نظر گرفته شد.

وی اظهار داشت: تعامل «هوش مصنوعی و نظارت بانکی» از دو دیدگاه مختلف قابل بررسی است؛ دیدگاه نخست، کاربرد فناوری‌های داده محور در زمینه تقویت و کارایی سیستم‌های نظارت بانکی است. در این زمینه ‌بهره‌برداری از رگ‌تک‌ها، ساپ‌تک‌ها و نیز الگوریتم‌های کشف و مقابله با پولشویی، تقلب، و سایر جرایم مالی تحولی جدی را در حوزه نظارت بانکی ایجاد کرده است.

پرویزیان افزود: دیدگاه دوم، مساله ریسک‌ها و مخاطراتی است که در نتیجه استفاده از فنآوری‌ هوش مصنوعی در صنعت خدمات مالی و بانکی امکان ظهور و بروز دارد. حجم داده‌های مورد استفاده در بانکداری در سراسر جهان با سرعت بی‌سابقه‌ای در حال رشد است و انتظار می‌رود ظرف چند سال از ده‌ها به صدها زتابایت افزایش یابد.

وی بیان‌داشت: موسسه «مک‌کینزی» تخمین می‌زند که در صنعت بانکداری در سطح جهان، هوش مصنوعی بتواند از طریق افزایش بهره‌وری، سالانه بین ۲۰۰ تا ۳۴۰ میلیارد دلار (معادل ۲.۸ تا ۴.۷ درصد از کل درآمدهای صنعت بانکی) خلق ارزش کند.

رئیس پژوهشکده پولی و بانکی گفت: در کشور ما نیز در سال‌های اخیر اقدامات رو به رشدی در حوزه بسترسازی و فراهم آوردن زیرساخت‌های قانونی در توسعه هوش مصنوعی و بانکداری هوشمند انجام شده است. تصویب سند ملی هوش مصنوعی جمهوری اسلامی ایران (در تاریخ ۲۹ خرداد ماه امسال توسط شورای عالی انقلاب فرهنگی) و به دنبال آن مصوبه تأسیس مرکز هوش مصنوعی شبکه بانکی (SBU) با هدف پیاده‌سازی راهکارهای هوش مصنوعی در صنعت بانکداری بخشی از این تلاش‌ها در حوزه قانونی محسوب می‌شود.

وی ادامه داد: علاوه بر جنبه‌های قانونی، توجه به ابزارهای عملیاتی در زمینه سیاست‌گذاری و تسهیل‌گری کسب‌وکارهای نوین نظیر استفاده از روش محیط‌های آزمون تنظیم‌گری (یا سندباکس‌های رگولاتوری) از اهمیت بالایی برخوردار است.

پرویزیان بیان‌داشت: بانک مرکزی از چند سال گذشته اقدامات سازنده‌ای در خصوص طراحی و پیاده‌سازی سندباکس در جهت حمایت از بانکها و کسب و کارهای نوآورانه به انجام رسانده است. ادامه این مسیر و رفع خلاءهای موجود با همکاری و تعامل نزدیک با فعالان صنعت می‌تواند به تسهیل ورود فناوران مالی و در عین حال مدیریت بهتر مخاطرات احتمالی کمک کند.

وی اضافه‌کرد: در فضای اقتصاد دیجیتال و دانش بلاک‌چین، از ابزار پرداخت متناسب برای ارائه خدمات مالی استفاده میشود و بهره گیری رو به رشد از چنین ابزارهایی است که دیجیتالی شدن را به شکل جدیدی به وجود میآورد.

رئیس پژوهشکده پولی و بانکی اظهار داشت: از این رو بانک مرکزی طی سال‌های اخیر با هدف بسترسازی برای توسعه اقتصاد دیجیتال در کشور و پاسخ به نیازمندی‌های مربوط به حوزه پرداخت و نیز توسعه تاب‌آوری و بهبود کارآیی ابزارهای پرداخت نوین اقداماتی را در زمینه امکان‌سنجی، طراحی و پیاده‌سازی آزمایشی «ریال دیجیتال» انجام داده است.

وی یادآور شد: طبق بند الف ماده ۴ قانون جدید بانک مرکزی، «تنظیم گری در حوزه رمزپول‌ها و نظارت بر مبادله آنها در چارچوب قوانین مربوط» نیز به عنوان یکی وظیفه بر عهده نهاد ناظر قرار داده شده است. لذا با توجه به تأکید مقام ناظر بر رفع خلاءهای قانونی در حوزه رمزپول‌ها و دارایی‌های دیجیتال، یکی از محورهای کلیدی همایش امسال به واکاوی دقیق‌تر این موضوع اختصاص یافته است.

پرویزیان گفت: از دیگر محورهایی که در همایش امسال مورد توجه ویژه‌ای قرار گرفته است، موضوع Embedded Banking و«بانکداری تعبیه‌شده» ، Open Banking و بانکداری باز و دیگر روش‌های نوظهور پرداخت است. «ادغام خدمات مالی در پلتفرم‌های کسب‌وکارهای غیرمالی» را تحولی نو در مسیر ارائه خدمات به صورت یکپارچه و بهبود سفر مشتری نام میبرند. پیش‌بینی می‌شود که ارزش بازار جهانی «بانکداری Embedded» تا سال ۲۰۳۳ به حدود ۱۲۹.۳ میلیارد دلار برسد، این در حالی است که در سال ۲۰۲۳ این رقم ۱۶.۵ میلیارد دلار بوده است.

در یازدهمین همایش بانکداری نوین و نظام‌های پرداخت، در راستای پوشش هر چه بهتر محورهای کلیدی همایش، در مجموع ۶ سخنرانی کلیدی، ۱۰ نشست تخصصی، ۱۸کارگاه آموزشی و ۳۰ فرصت ارائه محصول با هدف معرفی دستاوردهای ارائه‌دهندگان خدمات در حوزه صنعت پرداخت برگزار خواهد شد. همچنین از مجموع ۲۴۰ مقاله علمی ارسال شده به دبیرخانه همایش، ۴۰ مقاله پذیرش شده که ۱۸ مورد بر اساس زمان‌بندی در دو روز همایش بصورت شفاهی ارائه خواهند شد. با توجه به دریافت نمایه ISC، استقبال جامعه دانشگاهی در این قسمت رشد چشمگیری داشته است.

انتخاب طرح‌ها و محصولات نوآورانه، با پاسداشت چهره‌های ماندگار نظام بانکی و «جشنواره دکتر نوربخش» یکی از فعالیت‌های مهم رویداد بانکداری نوین و نظام‌های پرداخت است. جشنواره از اولین دوره برگزاری رویداد در دستور کار قرار داشته و مراحل شناسایی، ارزیابی و انتخاب نوآوری‌های برتر، پیش از برگزاری همایش انجام شده، که برگزیدگان در مراسم اختتامیه معرفی و مورد تقدیر قرار می گیرند. علاوه بر این، در این دوره علاوه بر طرح‌ها و محصولات، به اقدامات و تلاش‌های منسجم و هدفمند بانک‌ها و موسسات اعتباری در جهت ایجاد تحول در کسب‌وکار خود تحت عنوان «برنامه‌های تحول فناورانه» توجه شده است.