سه شنبه, ۰۶ خرداد ۱۳۹۹
۱۱:۰۵
۱۵۱
طبقه بندی:
بورس
به گزارش پایگاه خبری توسعه تعاون به نقل از سایت تجارت‌نیوز، هم زمان با اختلال هسته معاملات بورس تهران و هیجانات غیرمنطقی ناشی از آغاز ثبت‌نام برای فروش سهام‌عدالت، همچنان معاملات بازار سهام در چند شیفت پیگیری می‌شود. فرآیندی که طبق آن معامله نمادهای خاص از عرضه اولیه‌ها گرفته و تا دو غول خودرویی که در هفته‌های اخیر بعد از ثبت افزایش سرمایه به گردونه معاملات بازگشتند، خارج از ساعت رسمی معاملات و به دور از هیجان دیگر نمادها مورد دادوستد قرار می‌گیرند و از این رو حتی در روزهای منفی بازار نیز در سقف قیمتی دادوستد می‌َشوند.
علت اصلی این به اصطلاح تدبیر مقام سیاست‌گذار اما مجددا به ضعف هسته معاملات و جلوگیری از بروز اختلال در آن بازمی‌گردد. شرایطی که ضمن رعایت نکردن‌شرایط یکسان (عدالت) برای نمادهای معاملاتی، نقدشوندگی را که مهم‌ترین مزیت بورس به‌شمار می‌رود کاهش داده است.
دنیای اقتصاد با این شرح کوتاه از مشکلات پیش‌روی بازار سهام درباره اختلال در هسته معاملاتی نوشته است: معاملات روز شنبه بورس تهران با تاخیر ۵/ ۱ ساعته آغاز شد. تاخیری که دلیل اصلی آن ضعف همیشگی هسته معاملات بورس تهران این‌بار اما کمی وخیم‌تر از گذشته بود. از این‌رو درحالی فرابورس در همان ساعت همیشگی (۵/ ۹ صبح) آغاز به‌کار کرد که در این روز باز هم شاهد بی‌توجهی سیاست‌گذاران بورسی بودیم. جایی که مدیرعامل شرکت مدیریت فناوری بورس تهران تنها به بیان واقعیتی پرداخت که همه فعالان بورسی به آن واقف بودند. از این رو روح‌الله دهقان، مدیرعامل شرکت مدیریت فناوری بورس تهران آن هم پس از انتشار پیام ناظر درخصوص زمان شروع انجام معاملات، در گفت‌وگو با «سنا» اظهار کرد: سیستم معاملات بورس تهران با مشکل روبه‌رو شده اما سامانه معاملاتی فرابورس طبق روال عادی به فعالیت ادامه می‌دهد. همچنین علی صحرایی مدیرعامل بورس تهران نیز ضمن اشاره به اینکه تیم فنی درحال بررسی و حل مشکل توقف معاملات در بورس تهران است، گفت: سامانه در گروه عرضه‌های اولیه با مشکلات فنی روبه‌رو شده و منتظر هستیم تیم کارشناسی مشکل را برطرف کند.
از این‌رو به‌نظر می‌رسد با توجه به افزایش تعداد فعالان بورسی در یک سال اخیر و بالا رفتن حجم سفارش‌های ارسالی روزانه روی سامانه معاملات، در روزهای آتی نیز باید مجددا شاهد اختلال در هسته مرکزی معاملات باشیم. معضلی که راهکار برای رفع آن اندیشیده نشده و به همراه همیشگی معامله‌گران تبدیل شده است.
واهمه بورس‌بازان از آزادسازی سهام‌عدالت
یکی از موضوعاتی که طی روزهای اخیر سبب تشدید فشار فروش به‌ویژه در میان سهام گروه‌های بزرگ بازار که دولت بیشترین سهم در آنها را دارد، شده است، خبر آغاز ثبت‌نام برای فروش سهام‌عدالت از ۶ خرداد بود. پنج‌شنبه هفته گذشته بود که وزارت اقتصاد در اطلاعیه‌ای اعلام کرد کلیه دارندگان سهام‌عدالت که قصد فروش قسمتی از سهام خود را دارند، می‌توانند از روز سه‌شنبه مورخ ۶ خرداد۹۹ به شعب بانک‌هایی که قبلا در آن دارای حساب بانکی بوده و شماره شبای آن حساب را به سازمان خصوصی‌سازی معرفی کرده‌اند، مراجعه و با تکمیل فرم‌های مربوطه نسبت به تکمیل سفارش فروش ۳۰ درصد از سهام‌عدالت خود و تعهدنامه مربوطه، اقدام کنند. این اطلاعیه سبب شد تا معاملات روز شنبه بورس تهران فروشندگان دست به ماشه را وارد میدان کند که نتیجه آن سنگین شدن صف‌های فروش و افت حدود ۲۷هزار واحدی نماگر اصلی این بازار بود. این وضعیت در شرایطی ایجاد شد که یک محاسبه سرانگشتی نشان می‌دهد حتی در صورتی که اکثر دارندگان سهام‌عدالت که روش آزادسازی مستقیم را انتخاب کرده‌اند نیز فروشنده باشند، برای بازار کنونی که با ارزش معاملات روزانه افزون بر ۱۰هزار میلیارد تومان همراه است، نگران‌کننده نخواهد بود.
چند میلیون فروشنده خواهند بود؟
براساس آخرین صحبت‌های حسین فهیمی؛ سخنگوی ستاد راهبری آزادسازی سهام‌عدالت تا پایان هفته گذشته، حدود ۱۰ میلیون نفر روش مستقیم آزادسازی سهام‌عدالت را انتخاب کرده‌اند. همچنین براساس آمار موجود از ۴۹میلیون نفر مشمول سهام‌عدالت، ۳۵ میلیون نفر ارزش سهام ۴۸۰ تا ۵۳۰ هزار تومان و بقیه سهام یک میلیون تومانی دارند. در این میان هنوز اطلاعات دقیقی درخصوص ارزش روز سهام مذکور در دسترس نیست اما براساس سخنان سخنگوی ستاد راهبری آزادسازی سهام‌عدالت و البته رئیس سازمان بورس ارزش روز دارایی سهامداران عدالت چیزی در حدود ۱۰ برابر افزایش داشته است. از این رو می‌توان به‌طور تقریبی ارزش روز سبد بورسی سهام‌عدالت هر نفر را حدود ۱۰ میلیون تومان پنداشت. در عین حال اغلب افرادی که سهام‌عدالت یک میلیون تومانی را در اختیار دارند، جزو دهک‌های پایین جامعه همچون مددجویان‌بهزیستی و کمیته امداد هستند که به احتمال زیاد در مرحله آزادسازی نیز روش غیرمستقیم را انتخاب خواهند کرد.
در هر صورت می‌توان اذعان کرد به‌طور میانگین ارزش روز سهام متقاضیان آزادسازی مستقیم سهام‌عدالت حدود ۷۶ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان است که در حال حاضر تنها ۳۰ درصد از این رقم قابل‌فروش است. یعنی در بدترین حالت بازار سهام با یک عرضه کمتر از ۲۳ هزار میلیارد تومانی مواجه خواهد بود. با نگاهی به ارزش دادوستدهای روزانه بورس تهران متوجه می‌شویم که این رقم چندان بزرگ محسوب نمی‌شود.
براساس بررسی‌ها از ابتدای سال‌جاری تاکنون تنها در بورس تهران به‌طور متوسط روزانه حدود ۱۰هزار میلیارد تومان سهم ردوبدل می‌شود و در بعضی روزها در مجموع بازار سهام (بورس، فرابورس و بازار پایه) ارزش معاملات خرد روزانه از ۲۵ هزار میلیارد تومان عبور کرده است. از این رو در صورت تحقق بدبینانه‌ترین سناریو درخصوص فروشندگان سهام‌عدالت (عرضه ۲۳ هزار میلیارد تومانی) که البته از احتمال پایینی نیز برخوردار است، نگرانی چندانی وجود ندارد و به راحتی در دل بازار هضم خواهد شد. با این حال عدم شناخت از بازار سهام به‌ویژه در میان تازه‌واردها سبب تشدید هیجانات منفی و سنگین شدن صف‌های فروش شده است.
