تعطیلی بازار گواهی سپرده سکه به صلاح نیست

به گزارش پایگاه خبری توسعه تعاون ، اتفاقات اخیر در بازار سکه و گران‌تر بودن قیمت سکه بورسی نسبت به سکه در بازار نقدی باعث شده است احتمال این وجود داشته باشد که گواهی سپرده سکه طلا به عنوان بازار رسمی و شفاف سکه طلا، به زودی با استدلال خط دادن قیمت گواهی سکه به بازار نقدی توسط بانک مرکزی متوقف شود.

این درحالی است که بسیاری از کارشناسان معتقدند کنار گذاشته شدن این ابزار مالی روی سکه تنها عاملی در جهت بها دادن به بازارهای غیرشفاف ختم می شود و تاثیر مثبتی بر کاهش قیمت سکه نقدی نخواهد داشت. در این راستا، کامران ندری - کارشناس اقتصادی - در گفت‌وگو با ایسنا، در مورد احتمال کنار گذاشته شدن گواهی سپرده سکه طلا از سوی بانک مرکزی اظهار کرد:بانک مرکزی در تلاش است تا در یک نگاه کوتاه مدت، در بازارهای طلا، ارز و سپرده ها، بازدهی را مدیریت کند.

وی ادامه داد: کاهش نرخ سود سپرده‌های یک ساله بانکی با همین منطق انجام شد و با توجه به وضعیت ویژه ارزی کشور، محدودیت‌های ایجاد شده در بازار ارز هم در همین راستا قرار دارد و البته این نگاه در کوتاه مدت منطقی هم هست. ایجاد محدودیت بازدهی در بازار سکه طلا هم در ادامه همین نگاه صورت می‌گیرد و از آنجا که نرخ دلار و نرخ طلا با یکدیگر همبستگی مثبت دارند، مسئولان بانک مرکزی کشور نگران هستند که افزایش بازدهی در یکی از این دو، به افزایش بازدهی در دیگری ختم شود.

عضو هیئت علمی پژوهشکده پولی و بانکی کشور با بیان اینکه باید توجه کرد که معاملات گواهی سپرده سکه طلا در بستر بورس مزیت‌های زیادی در مقایسه با معامله فیزیکی طلا دارد، توضیح داد:از جمله آن قابلیت نقدشوندگی و امنیت بالا و سهولت معامله به شیوه آنلاین است. به همین دلیل، تقاضا برای گواهی سکه در ماه‌های اخیر افزایش داشته است. از طرف دیگر، این نوع سپرده بر خلاف سپرده های پولی، تناظر یک به یک با سکه های طلا دارد.

ندری افزود:به عبارت ساده‌تر، بانک‌ها به ازای تعدادی مشخص از گواهی سپرده طلا، تعدادی مشخص از سکه‌های طلای فیزیکی را نگه داری می‌کنند و این با فرآیند تسهیلات دهی بانک‌ها تفاوت دارد. در فرآیند تسهیلات دهی، بانک می‌تواند بیش از دارایی واقعی سپرده های خود تسهیلات بدهد.

وی با تاکید بر اینکه اکنون هم ممکن است بانک مرکزی ابزار گواهی سپرده طلا را تضعیف نکند و از روش دیگری برای کاهش میزان بازدهی در بازار سکه طلا استفاده کند، اظهار کرد:برای مثال ممکن است به بانک‌ها اجازه استفاده از اهرم بدهند، به این معنی که الزام به نگهداری ذخیره ۱۰۰ درصدی سکه طلا را بردارند و در نتیجه، گواهی بیشتری به بازار عرضه شود.

به گفته این کارشناس اقتصادی نگاه کوتاه مدت برای ایجاد محدودیت بر سر راه بازدهی بازارهای مختلف می تواند تا حدی قیمت ها را کنترل کند، اما در بلندمدت تنها به وخیم تر شدن اوضاع می‌انجامد.

ندری در ادامه با بیان اینکه قانون ظروف مرتبطه که علاوه بر فیزیک در اقتصاد هم کاربرد دارد، گفت: این قانون می‌گوید که شما نمی‌توانید بازدهی سپرده های بانکی را در حد ۱۵ درصد نگه دارید ولی بازار سرمایه بازدهی مثلاً ۲۰۰ درصدی داشته باشد. به عبارت ساده تر، اگر چنین کاری بکنید، دیر یا زود، نقدینگی به بازار جدید کوچ می کند. در مورد گواهی های سپرده طلا هم همین طور است و با ایجاد محدویت در این بازار، در بلندمدت بازارهای دیگر دستخوش در هم ریختگی خواهند شد.