سناریو از تورم در سال ۱۴۰۱ بزرگنمایی

به گزارش پایگاهخبری توسعه تعاون، تورم ماهانه در تیر ماه 7.6 واحد درصد کمتر از خرداد شده اما هنوز در مقایسه های ماهانه سطح بالایی داشته است. جهش بالای رشد قیمتها در پایان بهار آغاز شده که تحت تاثیر حذف ارز 4 هزار و 200 از برخی کالا ها بود. این اتفاق را برخی کارشناسان شوکی زودگذر در اقتصاد ایران می دانند.

تبعات تورمی رشد قیمت ها

برخی دیگر نیز معتقدند این رشد قیمت به سادگی تخلیه نخواهد شد و تبعات تورمی آن همچنان در اقتصاد باقی خواهد ماند. این در حالی است که البته کارشناسان دسته اول در راستای حمایت از اقدام دولت آمارهای تورمی را با سال گذشته مقایسه می کنند. این عده معتقدند هنوز با وجود سیاست اخیر برخی رکوردها در افزایش قیمت ها که در سال 99 و 1400 به ثبت رسیده شکسته نشده است.

چند سناریو از تورم در سال 1401

اما برای آن که بتوان ارزیابی دقیقی از وضعیت تورم در حال و آینده داشت خوب است سراغ داده های طبقه بندی شده مرکز آمار در خصوص شاخص قیمت مصرف کننده برویم. به طور کلی به منظور محاسبه تورم ثبت شده در مقاطع مختلف باید از متوسط رشد شاخص قیمت مصرف کننده در هر بازه زمانی استفاده کرد. این رشد نشان می دهد به طور میانگین در سناریوهای مختلف چه تورمی در پایان سال به ثبت خواهد رسید. موضوعی که تا حدی معین می کند سیاست‌گذار چه رویکردی را در ادامه کنترل رشد تورم باید به کار بگیرد؟ برای این هدف در این بررسی 5 سناریو در نظر گرفته شده است.

سناریوی اول: رشد ماهانه تیر ماه

طبق داده های مرکز آمار تورم ماهانه درتیر ماه برابر با 4.6 درصد به دست آمد. اگر این تورم تا پایان سال ادامه پیدا کند و هر ماه این میزان به شاخص قیمت مصرف کننده افزوده شود در نهایت تورم نقطه ای اسفند ماه به 80 درصد خواهد رسید که در بین سناریوهای مختلف سطح بالایی دارد. در ادامه تصور کنیم رشد قیمت متوسط 4 ماه اخیر را در ادامه ثبت کند.

سناریوی دوم: رشد متوسط 4 ماهه

در حالت بعدی محاسبه می کنیم از ابتدای سال جاری تا پایان تیر ماه به طور متوسط در هر ماه شاخص قیمت مصرف کننده چه افزایشی داشته است؟ این رقم در چهار ماه گذشته برابر با 5.8 درصد بوده است و فرض می کنیم که مسیر مذکور تا پایان سال نیز ادامه داشته باشد.

در این صورت آمارها نشان می دهند تورم محاسبه شده در اسفند امسال برابر با 98 درصد بوده که البته بالاترین سطح ممکن تلقی می شود و به نوعی احتمال شکل گیری این تورم بعید به نظر می رسد. اما درصورت وقوع چنین رویدادی تورم سالانه به 66.8 درصد دست پیدا خواهد کرد.

سناریوی سوم: رشد دوازده ماهه منتهی به تیر 1401

در ادامه اگر بازه بررسی را وسعت دهیم میانگین تورم متناسب با رشدهای قیمت در مقطع جدید تغییر خواهد کرد. در همین رابطه تورم ماهانه میانگین در بازه دوازده ماهه منتهی به تیر ماه طبق داده های مرکز آمار برابر با 3.67 درصد بوده که در نهایت تورم نقطه ای در پایان اسفند ماه را به 67.5 درصد می رساند.

در این صورت تورم سالانه 1401 نیز با این روند به 55.1 درصد خواهد رسید که هر چند از حالت های قبلی کمتر است اما هنوز هم در سطح بالایی قرار دارد.

سناریوی چهارم: رشد متوسط تورم در سال قبل

اما در صورتی که تورم ثبت شده در سال جاری را دور از اثر شوک تورمی خرداد ماه بخواهیم بررسی کنیم باید میانگین سرعت افزایش قیمت در سال گذشته را در برآورد تورم در پایان سال مورد ارزیابی قرار دهیم. در این آمارها تورم میانگین برابر با 2.5 درصد در سال 1400 ثبت شده که در نهایت تورم نقطه ای در پایان سال 1401 را به 53.2 درصد خواهد رسانید.

این روند در نهایت به تورم 49 درصدی در سال 1401 منجر خواهد شد که هنوز هم در مقایسه با تورم سال های گذشته سطح بالایی به شمار می‌آید.

سناریوی پنجم: رشد 1 درصدی تورم تاپایان سال جاری

درآخرین سناریو خوش بینانه‌ترین حالت رشد قیمت ها ارزیابی می شود. در این بررسی فرض می کنیم از مرداد ماه امسال تا پایان سال، تورم به طور متوسط رشدی یک درصدی داشته باشد. به نوعی این حالت با توجه به تاخیر در کاهش رشد قیمت خوراکی‌ها در کشور اتفاقی بعید قلمداد می شود. در این حالت تورم نقطه ای در پایان سال برابر با 36 درصد بوده و تورم سالانه معادل با 42.4 درصد خواهد بود.

تورم سالانه در خوش بینانه ترین حالت باز هم از سال 1400 تقریبا 2 واحد درصد بالاتر بوده و رکورد یازده ساله قلمداد می شود. بنابراین احتمال ثبت بالاترین تورم در سال جاری در میان یازده سال گذشته هنوز بالا به نظر می رسد.