تعاونگر کیست؟
پایگاه خبری توسعه تعاون: یکی از واژه های زیبایی که در بخش تعاون بین مدیران کل، مدیران تعاونی ها و اتاق ها در مراودات تکرار می شود تعاونگر است. این واژه بهانه ای شد تا مطالبی از یک تعاونگر واقعی طرح شود.
تعاونگران را به تعبیری می توان به دو دسته تقسیم کرد:
1- تعاونگرانی که مستقیماً در تعاونی ها، اتحادیه ها و اتاق های تعاون مشغول کار و خدمت هستند.
2- تعاونگرانی که در مسئولیت های دولتی در قالب مدیر، کارشناس و کارمند مستقیم یا غیرمستقیم در بخش های مرتبط با حوزه تعاون مشغول به خدمت هستند.
با ذکر ویژگی های هر یک از این دو گروه به این مهم تأکید می نمایم که اگر این دو گروه فرهنگ، روحیه، اخلاق و رفتار تعاونگری داشته باشند، حتماً و بدون هیچ شکی بخش تعاون در کشور متحول خواهد شد و اگر این ویژگی ها کمرنگ شود، به همان میزان بخش ضعیف می شود. و اگر خدای نکرده به عکس خود تبدیل شوند، بخش به سمت انحراف، اضمحلال و نابودی پیش خواهد رفت.
اما ویژگی های تعاونگران از گروه اول: بدیهی است که در این گروه به هر عضو تعاونی، هر عضو هیأت مدیره یا مدیر عامل یا بازرسی در یک تعاونی یا یک اتحادیه استانی یا سراسری یا اتاق استان و اتاق ایران می توان تعاونگر خطاب کرد. کما اینکه در جهاد سازندگی سابق به هر عضو یا نیروی انسانی یا مدیری در جهاد از دهستان تا مرکز جهادگر لقب می دادند، ویژگی های مورد انتظار که نوعاً در مستندات بین المللی تعاون نیز مورد تأکید واقع شده یا بارها در همایش ها و نشست ها ، مقالات و کتب محدود تعاون در کشورمان به آنها ا شاره شده عبارتند از:
- صداقت: تعاونگران عضو یک مجموعه به عنوان یک باور و اعتقاد جمعی و اصل اساسی باید بپذیرند که در روابط فی مابین و هر گونه اقدامی که انجام می دهند یا هر سخنی در جلسات و نشست های مدیریتی می گویند یا در تنظیم، تدوین و ارائه گزارش ها باید اصل صداقت را رعایت کنند و از هر گونه سخن و کلام نادرست، خلاف واقع و دروغ به شدت بپرهیزند تا از این طریق اعتماد را بر جمع خود حاکم نمایند. تا اعضای یک مجموعه تعاونی به حرف ها و وعده های یکدیگر اعتماد کنند و خیلی راحت بتوانند با هم و با تعاونی های بیرونی کارکنند، بدون اینکه کمترین نگرانی یا شبهه ای در بینشان پیش آید. پس در همه تعاونی ها و اتحادیه ها در انتخاب اعضای هیأت مدیره و مدیر عامل خود باید به این اصل توجه لازم بنمایند و کسانی که به صداقت، راستی و درستی شهرت دارند و البته در کنارش ویژگی های دیگر را هم دارند، رأی بدهند. در هر نهادی که صداقت و راستی حاکم باشد. سرعت و کیفیت انجام کارها افزایش می یابد. تخلف، سوء استفاده و حیف و میل کاهش می یابد.
- مشارکت و همکاری: در تعاونی ها پیش از هر چیز باید روح تعاون، همکاری و روحیه کار جمعی حاکم باشد. هیأت مدیره ها با اطلاع رسانی به موقع مسائل تعاونی به اعضا، ارائه گزارش و طرح نیازها باید زمینه همکاری و مشارکت را در تعاونی توسعه دهند. در تعاونی ها همه باید احساس مسئولیت کنند و نسبت به سرنوشت تعاونی شان دل نگران باشند و تعاونی را از خود بدانند، روند پیشرفت کارها و طرح های تعاونی را رصد کنند، بدون شک و بر اساس مطالعات و بررسی های به عمل آمده، یکی از خصوصیات و مشخصه های یک تعاونی خوب و کار آمد وجود جو همکاری و فضای هماهنگی بین اعضاء با مدیریت و بین اعضاء هیأت مدیره و مدیر عامل است. هیأت مدیره تعاونی ها، اتحادیه ها و اتاق ها باید بپذیرند که از لحظه انتخاب باید با رفاقت، صمیمیت و همدلی با هم کار کنند و به یکدیگر در پیشبرد امور تعاون کمک نمایند و مدیر عاملی که خود انتخاب می کنند مورد حمایت قرار دهند و مدیر عامل هم هماهنگ و همراه با هیأت مدیره و البته شاداب، با نشاط و سالم کار کند.
- نظارت و کنترل اعضاء و شفافیت در امور تعاونی ها:
از ویژگی های مثبت و قابل توجه در تعاونی ها این است که اعضاء نسبت به سرنوشت تعاونی احساس مسئولیت دارند و با حضور مؤثر و غیرتشریفاتی در مجامع عملکرد هیأت مدیره را مورد نقد و بررسی قرار می دهند، متقابلاً انتظار دارند که هیأت مدیره و مدیر عامل نیز کاملاً شفاف باشند و نهادی نظارت پذیرباشند. اگر تعاونی به طور منظم گزارش عملکرد و اقدامات خود را به صورت ماهانه یا سه ماه یک بار یا حداقل شش ماه یک بار به طور کامل به اطلاع همه اعضاء و ذینفعان خود برساند. به طور طبیعی از هر گونه تخلف یا سوء استفاده ای ممانعت می شود و علاوه بر آن زمینه همکاری تخصصی تر اعضاء را با خودشان فراهم می کنند.
- مسئولیت پذیری اجتماعی:
همه تعاونگران می دانند که تعاونی یک بنگاه اقتصادی اجتماعی است و در همه امور و اقداماتش علاوه بر اینکه به منافع تعاونی برای اعضاء و سهامداران توجه می کند باید توجه کند که در هیچ طرح و پروژه ای به آحاد جامعه ضرر وارد نشود، هیچ کار غیر قانونی را انجام ندهد، نسبت به نیازها ومشکلات مردم بی تفاوت نباشد. نسبت به محیط زیست حساس باشد با اجرای طرح های مفید و مؤثر در بهبود شرایط شهر و روستای خود به ویژه در مناطق محروم، رفع فقر و محرومیت محیط خود و ایجاد اشتغال تلاش نماید. در هر حال همه اعضاء نسبت به تعالی، پیشرفت تعاونی و جامعه خود را مسئول بدانند.
بدیهی است که کلیه تعاونی هایی که این ویژگی ها را در خود توسعه و تقویت نمایند، اعضاء و مدیران آنها به جد بر اجرا و رعایت آن ها اصرار ورزند، قطعاً مسیر رشد و تعالی رونق اقتصادی و اجتماعی را خواهند پیمود و اگر بخش غالب تعاونی ها این توجه را داشته باشند می توان امیدوار بود که دولت و جامعه هم با تعاونگران و تعاونی ها همراه و همدل می شوند و بخش تعاون به بخش بزرگی از اهداف خود نایل می شوند.
لازم به ذکر و تأکید است که هر چه اندازه تعاونی بزرگتر، تعداد اعضاء، شاغلین و سرمایه آن بیشتر باشد نقش و رسالتش در این حوزه بیشتر است و البته اتحادیه ها و اتاق ها که جمع وسیعی از تعاونی ها را باید تحت نظارت، حمایت و هدایت خویش داشته باشند نه تنها باید در رعایت این اصول و مشخصه ها حساس تر و متعهدترباشند، بلکه باید الگویی برای همه تعاونی ها و تعاونگران باشند، قطعاً استانی که اتاق فعال، هماهنگ، همراه و کارآمدی داشته باشد. نسبت به تعاونی ها و اعضای خود با انگیزه، علاقه و تعهد بالاتری انجام وظیفه می نماید و آن استان نیز تعاونی های موفق تر می خواهد. همینطور اتحادیه ها می توانند با عملکرد خوب، مثبت و پر تحرک خود، تعاونی های عضو را شاداب و امیدوار سازد.