به گزارش پایگاه خبری توسعه تعاون،اتیلن، یک بلوک ساختمانی حیاتی در صنعت پتروشیمی، نقشی اساسی در شکل دادن به بازارهای پلی اتیلن جهانی و خاورمیانه ایفا می کند. از آنجایی که تقاضا برای محصولات پلاستیکی در سراسر جهان همچنان در حال افزایش است، بخش های اتیلن و پلی اتیلن با چالش ها و فرصت های پویا روبرو هستند. این چشم انداز در حال تحول تأثیر قابل توجهی بر روند تولید، پویایی بازار و نوسانات قیمت در مناطق مختلف دارد.
این مقاله به بررسی وضعیت فعلی و چشم انداز آینده بازارهای اتیلن و پلی اتیلن با تمرکز بر روندهای جهانی و موقعیت خاورمیانه می پردازد. الگوهای تولید در مناطق اصلی را بررسی می کند، بازار پلی اتیلن در خاورمیانه را تجزیه و تحلیل می کند و نوسانات قیمت را در هر دو بخش اتیلن و پلی اتیلن بررسی می کند. علاوه بر این، چالشها و فرصتها را در زنجیره ارزش اتیلن مورد بحث قرار میدهد و بینش هایی را در مورد مسیر آینده صنعت و پیامدهای آن برای ذینفعان ارائه میدهد.
روند تولید اتیلن در مناطق اصلی
آمریکای شمالی
آمریکای شمالی تغییرات قابل توجهی را در چشم انداز تولید اتیلن خود تجربه کرده است. این منطقه به دلیل منابع فراوان گاز شیل(Shale gas ) از مزیت رقابتی بهره می برد. این منجر به افزایش تولید اتیلن مبتنی بر اتان شده است که حاشیه سود بالاتری را در مقایسه با تولید مبتنی بر نفتا به همراه دارد. ایالات متحده، به ویژه، شاهد تجدید حیات در صنعت شیل خود بوده است، به طوری که اتان به دلیل محدودیت های خط لوله در محتوای اتان در متان، همچنان یک مشکل دفع باقی مانده است.
در سه ماهه دوم سال ۲۰۲۴، قیمت اتیلن در بازار ایالات متحده شاهد افزایش قابل توجهی بود. این افزایش به بهبود پویایی تقاضا و موجودی های محدود نسبت داده شد. تقاضای داخلی برای اتیلن از صنعت پایین دستی پلی اتیلن قوی بود که هم توسط پردازنده ها و هم فروشندگان در فصل اوج تابستان هدایت می شد. علاوه بر این، تقاضای صادرات از آمریکای لاتین، به ویژه برزیل، افزایش یافت زیرا خریداران به دلیل هزینه های بالای حمل و نقل و تاخیر از آسیا به دنبال عرضه سریعتر و رقابتی تر از ایالات متحده بودند.
آسیا اقیانوسیه
پیش بینی می شود که بازار اتیلن آسیا و اقیانوسیه با CAGR (نرخ رشد مرکب سالانه) حدود ۵.۹درصد در طول دوره پیش بینی ۲۰۲۴-۲۰۳۰ رشد کند. این رشد در درجه اول ناشی از افزایش تقاضا برای پلی اتیلن از صنعت بسته بندی، به ویژه در چین، هند و ژاپن است. بخش بسته بندی منطقه که به سرعت در حال گسترش است، با رشد تجارت الکترونیک و تغییر ترجیحات مصرف کنندگان، تقاضای بالایی برای پلاستیک مبتنی بر کیفیت برای محصولات روزانه ایجاد کرده است .
چین، بزرگترین تولید کننده اتیلن جهان، ظرفیت تولید خود را به میزان قابل توجهی گسترش داده است. تا پایان سال ۲۰۲۲، ظرفیت تولید اتیلن چین به ۴۵.۸ میلیون تن رسید که نسبت به سال قبل ۶ درصد افزایش داشت. انتظار می رود این کشور بین سال های ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۷ تقریباً ۲۶ میلیون تن ظرفیت جدید اضافه کند که به طور بالقوه تا سال ۲۰۲۷ کل ظرفیت را به بیش از ۷۰ میلیون تن خواهد رساند.
خاورمیانه
خاورمیانه همچنان به حفظ موقعیت قوی در تولید اتیلن، در درجه اول به دلیل مزیت تولید مبتنی بر اتان، ادامه می دهد. مزیت رقابتی منطقه ناشی از دسترسی آن به مواد اولیه کم هزینه و فرآیندهای تولید کارآمد است. عربستان سعودی، به ویژه، برنامه های بلندپروازانه ای برای تبدیل مایعات تا ۴ میلیون بشکه در روز به مواد شیمیایی پایه تا سال ۲۰۳۰ دارد که می تواند منجر به افزایش قابل توجه اتیلن و سایر تولیدات پتروشیمی شود.
انتظار می رود اکتشافات اخیر گاز در خاورمیانه تولید اتان را افزایش دهد و به طور بالقوه منجر به پروژه های اتیلن بیشتر در منطقه شود. علاوه بر این، فشار به سمت انرژی خورشیدی در سراسر خاورمیانه احتمالاً از تولید هیدروژن و آمونیاک سبز حمایت میکند، و همچنین ابزارهای مؤثری برای برق رسانی تأسیسات کراکینگ ارائه میدهد و اتیلن تولید شده در خاورمیانه را تا حدی کربن زدایی میکند.
تحلیل بازار پلی اتیلن در خاورمیانه
بازار پلی اتیلن خاورمیانه رشد قابل توجهی را تجربه می کند، با پیش بینی ها نشان دهنده نرخ رشد مرکب سالانه (CAGR) بیش از ۴درصد در طول دوره پیش بینی شده است. این رشد ناشی از افزایش تقاضا از سوی صنایع مختلف مصرف نهایی، از جمله خودروسازی، برق، الکترونیک، غذا و نوشیدنی و بخشهای کالاهای مصرفی است.
ظرفیت تولید
ظرفیت تولید پلی اتیلن منطقه همچنان قوی است و عربستان سعودی از نظر سهم و اندازه بر بازار تسلط دارد. تمرکز این کشور بر تنوع اقتصادی منجر به سرمایه گذاری در بخش های آموزشی، مراقبت های بهداشتی، زیرساخت ها و بخش های صنعتی شده است که احتمالاً تقاضا برای ساختمان های سازمانی، مسکونی، صنعتی و تجاری را افزایش می دهد.
مصرف داخلی
مصرف داخلی پلی اتیلن در خاورمیانه به ویژه در صنعت ساختمان در حال افزایش است. خواص پلی اتیلن مانند عایق حرارتی قوی، مقاومت در برابر یخ زدگی و انعطاف پذیری، آن را برای کاربردهای مختلف ساختمانی از جمله سیستم های لوله در لوله، ورودی ها، ورق های پشت بام و دال ها مناسب می کند. انتظار می رود صنعت ساخت و ساز عربستان سعودی که تقریباً ۶ تا ۷ درصد از کل تولید ناخالص داخلی این کشور را تشکیل می دهد، تقاضای داخلی قابل توجهی را افزایش دهد.
بازارهای صادراتی
در حالی که خاورمیانه به طور سنتی صادرکننده قوی پلی اتیلن بوده است، رویدادهای ژئوپلیتیکی اخیر بر پویایی صادرات تأثیر گذاشته است. درگیری در دریای سرخ و منطقه کانال سوئز محموله های پلی اتیلن از خاورمیانه را مختل کرده و باعث شده خریداران اروپایی، ترکیه ای و آفریقای شمالی به طور فزایندهای پلی اتیلن آمریکایی را ترجیح دهند. این تغییر به صادرکنندگان ایالات متحده اجازه داده است تا سهم بیشتری از بازار را در این مناطق به دست آورند.
با وجود این چالش ها، خاورمیانه همچنان نقش مهمی در بازار جهانی پلی اتیلن ایفا می کند. ارزش بازار پلی اتیلن زیستی در خاورمیانه و آفریقا در سال ۲۰۲۲ به ۱۴۲.۲۸ میلیون دلار آمریکا رسید و پیش بینی می شود تا سال ۲۰۳۰ به ۲۲۴.۳۰ میلیون دلار آمریکا برسد. انتظار می رود بسته بندی انعطاف پذیر اکثریت سهم بازار را حفظ کند و به طور قابل توجهی به این رشد کمک کند.
نوسانات قیمت در بازارهای اتیلن و پلی اتیلن
بازارهای اتیلن و پلی اتیلن در سال های اخیر تحت تأثیر عوامل مختلفی نوسانات قیمتی قابل توجهی را تجربه کرده اند. مصرف اتیلن به عنوان یکی از بزرگترین پتروشیمی ها در سراسر جهان، به هر دو چرخه اقتصادی و انرژی حساس است. این حساسیت آن را به معیاری برای عملکرد کل صنعت پتروشیمی تبدیل می کند.
عوامل موثر بر قیمت ها
چندین عامل کلیدی در نوسانات قیمت در بازارهای اتیلن و پلی اتیلن نقش دارند:
هزینه های خوراک: قیمت مواد اولیه مانند اتان و نفتا به طور قابل توجهی بر هزینه های تولید تأثیر می گذارد
رویدادهای جهانی: همه گیری COVID-۱۹ و حمله روسیه به اوکراین باعث آشفتگی در بازارهای انرژی جهان شده است و به نوسانات اقتصاد و عدم اطمینان در قیمت مواد اولیه افزوده است:
پویایی عرضه و تقاضا: افزایش ظرفیت، به ویژه در چین، منجر به وضعیت مازاد عرضه شده است که بر نرخ های عملیاتی جهانی تأثیر می گذارد
مزایای هزینه منطقه ای: ایالات متحده و خاورمیانه هزینه های تولید کمتری را در مقایسه با اروپا و آسیا حفظ می کنند و بر رقابت بازار تأثیر می گذارند.
روندهای تاریخی قیمت
سال های اخیر شاهد نوسانات قابل توجهی در قیمت اتیلن و پلی اتیلن بوده ایم:
در سال ۲۰۲۲، نرخ بهره برداری جهانی اتیلن ۵ درصد کاهش یافت و به دنبال آن در سال ۲۰۲۳، ۳ درصد کاهش یافت
سه ماهه دوم سال ۲۰۲۴ شاهد روندهای متفاوتی در مناطق مختلف بود. قیمت های ایالات متحده به دلیل بهبود تقاضا و محدودیت موجودی افزایش یافت در حالی که قیمت ها در ژاپن و آلمان به دلیل تقاضای ضعیف و عرضه کافی کاهش یافت.
پیش بینی قیمت
با نگاهی به آینده، انتظار می رود عوامل متعددی بر قیمت های آینده تأثیر بگذارند:
اضافه شدن ظرفیت: انتظار می رود ظرفیت جدید قابل توجهی از سال ۲۰۲۶ تا ۲۰۲۷ وارد بازار چین شود که به طور بالقوه منجر به زیان مداوم برای بسیاری از اپراتورها می شود
صادرات ایالات متحده: افزایش صادرات اتیلن از ایالات متحده می تواند منجر به این شود که برخی از اپراتورها تولید خود را جایگزین واردات کنند.
تأثیر بازیافت: رشد فناوری های بازیافت مکانیکی و شیمیایی ممکن است بر تقاضای اتیلن تأثیر بگذارد
چالش ها و فرصت ها در زنجیره ارزش اتیلن
صنعت اتیلن با چالش ها و فرصت های مهمی روبرو است زیرا در یک چشم انداز به سرعت در حال تحول حرکت می کند. پیش بینی می شود که اتیلن، یک جزء کلیدی در تولید پلی اتیلن، تا سال ۲۰۵۰ شاهد رشد ۵۰ درصدی ظرفیت جهانی باشد.
با این حال، این رشد با نگرانی های زیست محیطی همراه است، زیرا تولید اتیلن نزدیک به ۱۳ درصد از انتشار CO۲ صنعت پتروشیمی جهانی را تشکیل می دهد.
در دسترس بودن مواد اولیه
در دسترس بودن مواد اولیه نقش مهمی در شکل دادن به آینده صنعت ایفا می کند. در ایالات متحده آمریکا، ۷۰ درصد ظرفیت تولید اتیلن از کراکینگ بخار نفتا و ۳۰ درصد از کراکینگ حرارتی اتان است.
افزایش دسترسی به گاز طبیعی در ایالات متحده، مطالعات امکان سنجی کراکرهای اتیلن جدید توسط شرکت های بزرگ را تحریک کرده است.
موانع تجاری
رویدادهای ژئوپلیتیکی و موانع تجاری بر بازار اتیلن تأثیر گذاشته است. تهاجم روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲ باعث آشفتگی در بازارهای انرژی جهان شد و نوسانات را به اقتصاد و عدم اطمینان در قیمت مواد اولیه اضافه کرد
این عوامل منجر به تغییر در الگوهای تجارت جهانی و زنجیره تامین شده است.
برنامه های نوظهور
با وجود چالش ها، فرصت های جدیدی در زنجیره ارزش اتیلن در حال ظهور است. این صنعت در حال بررسی مواد اولیه جایگزین، مانند اتانول از منابع تجدیدپذیر مانند نیشکر است.
این تغییر به سمت مواد اولیه مبتنی بر زیستی یک گزینه پایدار برای تولید مواد شیمیایی در دراز مدت ارائه می دهد، اگرچه رقابت در هزینه همچنان یک چالش است.
روند فعلی در بازار اتیلن چگونه است؟
بازار اتیلن در سال ۲۰۲۳ به دلیل افزایش قابل توجه ظرفیت و رشد نسبتاً ضعیف تقاضا تحت فشار بوده است. اگرچه بهبود خفیف تقاضا در سال ۲۰۲۴ پیش بینی میشود، انتظار میرود نرخ عملیاتی کلی ثابت بماند و فرصتها را برای گسترش تقاضا در مناطقی که بیشترین آسیب را دیده اند محدود کند.
عملکرد بازار پلی اتیلن چگونه است؟
از سال ۲۰۲۳، بازار جهانی پلی اتیلن تقریباً ۱۱۹.۲۰ میلیارد دلار ارزش دارد و انتظار می رود تا سال ۲۰۳۱ به ۱۵۷.۷۶ میلیارد دلار افزایش یابد. این رشد نشان دهنده نرخ رشد مرکب سالانه (CAGR) ۴.۴ درصد از سال ۲۰۲۳ تا ۲۰۳۱ است. پلی اتیلن یک ماده انعطاف پذیر است که در بخش هایی مانند ساخت و ساز و بسته بندی کاربرد گسترده ای پیدا می کند.
پیش بینی های رشد برای بازار اتیلن چیست؟
پیش بینی می شود بازار جهانی اتیلن که در سال ۲۰۲۱ حدود ۱۵۰ میلیون تن تخمین زده می شد، تا سال ۲۰۳۵ با CAGR ۴.۰۹ درصد گسترش یابد.
ارزش تخمینی بازار جهانی اتیلن چقدر است؟
ارزش بازار جهانی اتیلن در سال ۲۰۲۱ به ۱۷۶ میلیارد دلار رسید. پیش بینی ها حاکی از آن است که این ارزش تا سال ۲۰۳۰ به ۲۸۷ میلیارد دلار خواهد رسید.
نتیجه گیری
بازارهای اتیلن و پلی اتیلن با تغییرات بزرگی در تولید، تقاضا و قیمت ها در سراسر جهان دست خوش تغییرات عمده ای هستند. خاورمیانه همچنان جایگاه قدرتمندی دارد، اما با چالش های جدیدی از رقابت رو به رشد و مسائل ژئوپلیتیکی مواجه است. در عین حال، فشار برای پایداری همه چیز را تکان می دهد و منجر به فرصت های جدید در مواد زیستی و بازیافت می شود.
با نگاهی به آینده، صنعت باید با برخی چالش های سخت مقابله کند تا رقابتی و پایدار بماند. این به معنای یافتن راه هایی برای کاهش انتشار گازهای گلخانه ای، مقابله با نوسانات قیمت و سازگاری با تغییر الگوهای تجاری است. همچنین به معنای کاوش در فناوری ها و مواد اولیه جدید برای پاسخگویی به تقاضای رو به رشد و در عین حال مهربان تر بودن با سیاره است. اینکه شرکت ها چقدر خوب با این چالش ها کنار می آیند، آینده بازارهای اتیلن و پلی اتیلن را برای سال های آینده شکل خواهد داد.
*علی حجتی فهیم معامله گر بورس کالا و انرژی کارگزاری تامین سرمایه تمدن
