افزایش نرخ ارز و مواد اولیه، چالش بزرگ کسب و کارها

به گزارش پایگاه خبری توسعه تعاون طبق نظرسنجی انجام شده از بنگاه‌های اقتصادی کشور، شاخص مدیران خرید (تعدیل فصلی نشده) برای کل اقتصاد ایران در آبان‌ماه امسال، ۵۱.۰۷ به دست آمده است و رشد تولید به نرخ پایین‌تری نسبت به مهرماه رسیده است. در این ماه به‌جز شاخص میزان سفارشات جدید مشتریان و موجودی مواد اولیه یا لوازم خریداری شده، سایر مؤلفه‌های اصلی بالاتر از ۵۰ ثبت شده‌است. دلیل اصلی بالای ۵۰ بودن شاخص کل در آبان ماه مربوط بخش صنعت بوده است.

شاخص میزان فعالیت‌های کسب‌وکار در آبان ماه با رقم ۵۳.۸۶ رشد کمتری نسبت به مهر داشته است. میزان رشد این شاخص در بخش خدمات و بخش ساختمان بسیار کمتر از سایر بخش‌هاست.

شاخص میزان سفارشات جدید مشتریان با رقم ۴۷.۳۸ در آبان ماه به کمترین مقدار طی سه ماه اخیر رسیده است. در آبان بخش‌های خدمات و کشاورزی و ساختمان با کاهش شدید تقاضا روبه‌رو بوده‌اند. افزایش قیمت‌ها و کمبود شدید نقدینگی باعث کاهش تقاضای مشتریان شده است.

همچنین شاخص موجودی مواد اولیه یا لوازم خریداری‌شده با رقم۴۴.۶۲ در آبان به کمترین مقدار ۷ ماه اخیر رسیده است. این شاخص که در همه بخش‌های اقتصادی کاهش داشته است و به عقیده فعالان اقتصادی ناشی از افزایش قیمت‌ها و نرخ ارز و کمبود شدید نقدینگی است.

شاخص صادرات کالا یا خدمات نیز که رقم ۴۸.۳۸ را نشان می‌دهد، همچنان در آبان ماه نیز کمتر از ۵۰ است هرچند که میزان آن از مهرماه بیشتر شده است.

شاخص قیمت خرید مواد اولیه یا لوازم خریداری شده با رقم ۸۳.۱۳ همچنان مانند ماه قبل با شدت زیاد در حال افزایش است. افزایش دائمی قیمت مواد اولیه بر روی قیمت محصولات و هزینه‌های تولید تأثیرگذار بوده و شاخص قیمت محصولات تولیدشده یا خدمات ارائه شده (۶۳.۱۴) متأثر از افزایش هزینه‌های تولید همچنان در مقادیر بالای خود قرار دارد.

شاخص مصرف حامل‌های انرژی که رقم۶۴.۲۶ را نشان می‌دهد، طی ۵ ماه اخیر به بیشترین مقدار خود رسیده است. هم‌زمان با افزایش مصرف به دلیل تغییر فصل، بسیاری از فعالان اقتصادی با افزایش بالای قیمت سوخت روبه‌رو بوده‌اند.

شاخص انتظارات برای ماه آینده هم با رقم ۵۹.۷۴ ااگرچه، همچنان انتظارات مثبت نسبت به ادامه فعالیت‌ها را نشان می‌دهد اما میزان آن طی ۴ ماه اخیر به کمترین مقدار خود رسیده است و درصد کمتری از فعالان اقتصادی در مقایسه با ماه قبل انتظارات خوش‌بینانه برای آذر دارند، البته این کاهش بیشتر ناشی از رکود در بخش ساختمان است.

به‌طورکلی بر اساس نظرسنجی انجام شده از فعالان اقتصادی در آبان 1400، در میان همه زیرشاخص‌های شامخ کل اقتصاد مؤلفه‌های میزان سفارشات جدید مشتریان، موجودی مواد اولیه یا لوازم خریداری‌شده، موجودی محصول نهایی در انبار یا کارهای معوق و میزان صادرات کالا یا خدمات روند کاهشی داشته‌اند. بنا به گفته فعالان اقتصادی همچنان افزایش شدید در نرخ ارز و طیف وسیعی از قیمت‌های مواد اولیه و لوازم موردنیاز در این ماه چالشی بزرگ در انجام فعالیت اقتصادی کسب‌وکارهاست. علاوه بر آن کمبود نقدینگی باعث کاهش در تقاضای مشتریان شده است. افزایش شدید بار هزینه‌ها هم در تولیدکنندگان و هم در ارائه‌دهندگان خدمات منجر به افزایش قیمت فروش شده زیرا شرکت‌ها ناچار به انتقال هزینه‌های خود به مشتریان بوده‌اند.