سه شنبه, ۲۵ خرداد ۱۴۰۰
۱۱:۱۵
۸۷
به گزارش پایگاه خبری توسعه تعاون، محمد علی دهقان دهنوی امروز در بیست و چهارمین جلسه هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران گفت: مکررا از واژه حباب در مورد بورس استفاده می‌شود و دوستان زیادی اشاره می‌کنند که حباب ریخت یا تخلیه شد. بسیار جالب است که از زمانی که شاخص حدود 200 تا 300 هزار واحد بوده است، برخی نسبت به وجود حباب هشدار می‌دادند. اما مفهوم حباب چیست و به چه چیزی باید حباب گفت، یکی از استدلال های بسیار نادرست دیگری که در مورد بورس می شود، مقایسه رشد بورس با رشد اقتصاد است.
وی افزود: مثلا اگر در یک سال رشد اقتصادی کشور 3 درصد بود، آیا تولیدکنندگان حاضرند که قیمت کالاهایشان را فقط 3 درصد اضافه کنند و یا اگر رشد اقتصادی 3 درصد منفی بود آیا تولید کنندگان حاضرند 3 درصد قیمت‌ها را کاهش دهند؟
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار بیان داشت: ما وقتی در رابطه با بورس و قیمت دارایی ها صحبت می‌کنیم، در رابطه با یک متغیر اسمی صحبت می‌کنیم، لذا مقایسه یک متغیر اسمی با یک متغیر واقعی مقایسه بسیار نادرستی است، زیرا قیمت دارایی‌ها تحت تاثر عوامل مختلفی است.
دهنوی خطاب به هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران با طرح سوال دیگری، گفت: شما نسبت به متغیرهای اقتصادی بسیار حساس هستید و برآوردهای خوبی دارید، اگر سال گذشته در انتخابات آمریکا به این شکل رقم نمی‌خورد و اگر آقای ترامپ رئیس جمهور شده بود و سیاست فشار حداکثری را دنبال کرده بود؟ آیا امروز کسانی که در اینجا نشسته‌اند، نمی‌گفتند که ای کاش آن زمان که شاخص بورس 2 میلیون بود ما هم سهام خریده بودیم تا ارزش دارایی هایمان دچار کاهش نمی شد. واقعیت اقتصاد این است که قیمت دارایی ها نسبت به تورم انتظاری و انتظاراتی که فعالان اقتصادی نسبت به آینده اقتصاد دارند، شکل می‌گیرد و این یک حقیقت تلخ است که سال گذشته انتظاراتی مبنی بر رسیدن قیمت دلار به عدد بالایی در اقتصاد شکل گرفته بود و لذا وقتی این انتظارات وجود دارد، نمی توان از لفظ حباب استفاده کرد.
وی افزود: اگر کسی فکر می‌کند که قرار است قیمت دلار افزایش یابد و ارزش پول ملی کاهش یابد، یک عکس‌العمل عقلانی این است برای حفظ ارزش دارایی لذا دارایی نقد را تبدیل به دارایی‌های فیزیکی مثلا طلا، ارز، سهام و مسکن تبدیل کند، آیا همه این بازارها رشد نکردند؟ بله همه این بازارها رشد کرده‌اند و حتی برخی هم کاهش داشته‌اند، مثلا کسانی هم بوده‌اند که با همین انتظارات سکه بهار آزادی را با قیمت 16 میلیون تومان خریده‌اند و امروز به 10 میلیون تومان رسیده است که حدود 35 تا 40 درصد کاهش داشته، لذا اگر آن را مقایسه با کاهش شاخص بورس مقایسه کنید آن هم حدود 45 درصد کاهش یافته است.
دهقان دهنوی بیان داشت: همچنین افرادی دلار به قیمت 35 هزار تومان خریدند و امروز به 24 هزار تومان رسیده است لذا اینکه ما واکنش فعالان اقتصادی را نسبت به انتظاراتی که از اقتصاد دارند، به حباب قلمداد کنیم تفسیر کاملا اشتباهی است.
وی اظهار داشت: عوامل دیگری نیز در کنار این جریان وجود داشته که یکی از این عوامل نرخ بهره است در تمام دنیا وقتی نرخ بهره کاهش می یابد، تمایل به سمت بازار دارایی ها افزایش می‌یابد و به دلیل شرایط در ابتدای سال و بحث‌های کرونا و عدم تسهیلات دهی بانک ها نرخ بهره بین بانکی کاهش یافته است و پول از سمت سپرده ها به سمت بازار دارایی ها حرکت کرده است، آیا همین تجربه رشد را در بازار مسکن نداشتیم؟ و آیا همین نگرانی ها نبود ؟ آنجا همیشه همین موضوع مطرح می شود رشد ناشی از قیمت اسمی دارایی ها به حباب قلمداد می شود. لذا من خواهش می‌کنم که در تفسیر شرایط پیش آمده دقت شود.
دهنوی بیان داشت: البته در کنار این مسائل نگرانی‌های وجود دارد، مردم از بورس استقبال کردند و پولشان را وارد بازار سرمایه کردند و بازار سرمایه از محل حضور مردم توسعه یافته و نقش و جایگاهش در اقتصاد افزایش یافته است، اما تعداد زیادی از مردم که در اوج وارد شدند به دلیل کاهش شاخص و تغییر انتظارات دچار زیان شدند لذا این موضوع حتما برای ما ناراحت کننده است و ما در رابطه با این موضوع فکر می کنم که چگونه می‌توان در آینده از بروز چنین مسائلی جلوگیری کرد.
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار بیان داشت: جبران بورس در خود بورس و در ماهیت خود بورس است، الان شاخص یک میلیون و 150 هزار و شاخص بورس بارها در سنوات گذشته هم ریزش داشته و این ریزش‌ها بین 10 تا 20 درصد بوده است، لذا باید ریزش‌های گذشته بررسی شود که مشاهده می‌شود، پس از مدتی این ریزش‌ها جبران شده است.
وی افزود: اگر شاخص بورس از شرایط فعلی به سطح قبلی برگردد، یعنی 80 درصد سود که این موضوع یعنی فرصت سرمایه گذاری بنابراین اینکه ما باید فرهنگ سازی کنیم و مردم با سواد مالی وارد بورس شوند لازم است و حتی روش های غیر مستقیم برای ورود مردم به بازار بورس طراحی شده است.
دهنوی بیان داشت: برای توسعه بازار سرمایه باید نهادهای مالی در بازار سرمایه توسعه یابند.
وی با اشاره به انحصار مجوز کارگزاری بیان داشت: حدود 15 سالی در کشور مجوز کارگزاری داده نمی شد، لذا این دستورالعمل بازنگری شد و فراخوان برای صدور مجوز ارائه شد.
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار بیان داشت: اعتقاد من در بحث انحصارزدایی از طریق توسعه نهادهای مالی است و این موضوع را به قدرت پیگیری می‌کنم.
وی بیان داشت: پرسنل کارگزاری فقط مجوز خرید 25 میلیون سهام را داشتند و این باعث شده بود که این افراد با کد دیگران خریداری کنند، لذا ما این محدودیت را برداشتیم و در کنار آن نظارت‌ها را افزایش داده‌ایم.
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار اظهار داشت: بسیاری نسبت به عدم انتشار صورت مالی اعتراض داشتند، اما ما به راحتی صورت‌های مالی سازمان را منتشر کردیم، لذا در 5 ماه گذشته تمام کارهایی که در توان ما بوده است را با قدرت انجام داده‌ایم اما راه بسیار زیادی نسبت به نقطه مطلوب وجود دارد.
وی بیان داشت: از جمله کارهایی که طی 5 ماه اخیر انجام شده تشکیل میز صنعت است و اعتقاد من در بحث بازار سرمایه این است که توسعه بازار سرمایه و ماهیت وجودی بازار سرمایه به بازار سرمایه است، بازار ثانویه یعنی محلی برای انتقال دارایی‌ها و ایجاد سیگنال برای بازار اولیه. کشف قیمتی که در بازار ثانویه اتفاق می‌افتد، ارزشش برای اقتصاد این است که بازار اولیه سیگنال دهد.
دهنوی بیان داشت: بازار اولیه یعنی پروژه‌های جدید و شرکت های مبتنی بر پروژه است، یعنی عرضه اولیه هایی که پولشان وارد شرکت شود، لذا بحث اولیه در حال بازنگری است تا پول به صورت مستقیم وارد شرکت شود. دستورالعمل شرکت های سهامی نهایی شده و به زودی ابلاغ می شود.
وی بیان داشت: مجریان ما نسبت به روش های تامین مالی پروژه ای آشنایی ندارند و نهادهای مالی دانش و تجربه کافی ندارند و مقررات ما در سازمان بورس کافی نبوده است.
دهنوی با اشاره به دلایل ایجاد بحث قیمت گذاری دستوری گفت: این موضوع به این دلیل ایجاد شده است، زیرا بسیاری از مدیران صنایع نسبت به منافع سهامدار خورد حساسیت کافی را ندارند، اما برای بازار سرمایه سود سهام اولویت است و لذا ما در قالب میز صنعت این موضوع را دنبال می کنیم که پیام خود را به سیاستمدار برسانیم.
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار بیان داشت: چند روز پیش جلسه میز صنعت نیروگاهی برگزار شد و در آن جلسه بیان شد اگر نیروگاه های موجود سیکل ترکیبی خود را کامل کنند 7 هزار و 500 مگاوات برق قابل تولید است. اما چرا این سرمایه گذاری اتفاق نمی افتد، زیرا نیروگاه هایی که وارد بورس شده اند بازار قیمتی که به آنها داده نصف ارزش حال (NAV) است و برق را از آنها ارزان می خرند و پول را هم به آنها نمی‌دهند، بنابراین طبیعی است که سرمایه گذار بخش خصوصی وارد این بازار نشود. لذا اگر سرمایه گذاری در صنعت نیروگاهی توجیه پذیر شد، هم سهامدار نفع می برد هم اقتصاد و هم همه مردم سود می برند و راه آن است که دست از قیمت گذاری دستوری برداشته شود.
وی افزود: جایگاهی که امروز بازار سرمایه پیدا کرده جایگاهی ویژه در اقتصاد است و مطالبه مردم شده است و حضور مردم به ما ابزاری جدیدی داده است و از این ابزار باید استفاده کرد تا کاستی ها و نقص ها را در اقتصاد صنایع بورسی وجود دارد و قابل حل است را حل کرد و این موضوع را به اشکال مختلف از جمله میز صنعت دنبال می کنیم.
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار با اشاره به دخالت هایی که در بازار می‌شود، گفت: تغییری که در دامنه نوسان ایجاد شد، اگرچه من بیشتر از هر فرد دیگری با تغییر در دامه نوسان بورس و محدودیت آن مخالف هستم، اما گاهی اوقات برای دوره‌های زمانی کوتاه مدت احتیاج به سیاست‌های مقطعی وجود دارد. لذا مقطعی که این تصمیم اتخاذ شد مقطع نااطمینانی در اقتصاد بود.
وی افزود: و واقعیت این بود که نمی دانستیم شکل‌گیری روابط ما در حوزه احیای برجام با قدرت های خارجی به چه شکلی خواهد بود و احساس می شد این نااطمینانی به بازار لطمه می‌زند و لذا برای یک دوره کوتاه مدت آن را کاهش دادیم تا زمان خریداری کنیم و تلاش کردیم با روش هایی که نقدشوندگی احیا شود و لذا تا اسفند که شاخص یک میلیون و 300 هزار بود کسی مخالف نبود، اما بعد از سال یک مقدار با تغییرات زمان به سمت روشن تر شدن رفت و لذا الان آحاد اقتصادی می‌توانند یک احتمالاتی بدهند و در این فضا نیاز به آن محدودیت نیست.
دهنوی گفت: هدف بلند مدت ما این است که دامنه نوسان به قدری بزرگ شود که عامل ایجاد صف نشود، بنابران ما در حال مطالعه هستیم در این رابطه با این موضوع هستیم تا یک طرح اساسی برای نوسان بازار ایجاد شود تا برای همیشه خیال بازار و فعالان بازار را راحت کند.
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار اظهار داشت: صندوق تثبیت بازار برای یک بازار در حال رشد است و یک بازار در حال توسعه به اندازه کافی نهاد مالی و مکانیسم های تثبیت کننده دارد و نیاز به این ندارد که مجموعه حاکمیتی و تنظیم گری دست به این کار بزند، ولی امروز بازار سرمایه ما در حال رشد است، لذا وقتی اکنون یک نهاد مالی را ندارم و می خواهم نهادهای مالی را توسعه دهم بازار مالی نیاز به مکانیسم های ثبیت کننده دارد. صندوق تثبیت قرار نیست معجزه کند و قرار نیست قیمت ها را مصنوعی تغییر دهند، بلکه مکانیسم های آن تعریف شده است و در مواقع لازم به بازار کمک می کنند و به نقدشوندگی بازار کمک می کنند و سعی می کنند نوسانات بازار را هموار کنند اما نجات دهنده بازار نیستند، بلکه فقط هموارسازی انجام می‌دهند، لذا به دنبال پیشرفته شدن آنها هستیم.
وی بیان داشت: در 5 ماه گذشته کارهای بزرگی انجام شده و حتما تا نقطه مطلوب فاصله زیادی وجود دارد، هدف ما وارد کردن استارت آپ ها است اما به هر حال موانعی بر سر راه آن وجود دارد و ما در حال رفع آن هستیم.
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار بیان داشت: همه شرکت هایی که در اقتصاد وجود دارند می توانند از فرآیندهای نوآورانه استفاده کنند و لذا ما در بازار سرمایه به دنبال نظام دهی و سازماندهی هستیم تا شرکت‌های بزرگ از نوآوری بهره مند شوند تا نوآوری به همه بازار سرمایه وارد شود.
وی به طرح تحول بازار سرمایه اشاره کرد و گفت: این کار به تازگی آغاز شده است و لذا با این کار می توان مسیر بلند مدت را روشن کرد.
دهنوی بیان داشت: خودرو به عنوان یک کالایی که تنوع قیمتی دارد کالای مناسبی برای ورود به بورس نیست، اما این بحث مطرح است و لی اگر منجر به این شود که قیمت گذاری عادلانه شود و دفع فساد باشد ما هم می توانیم استقبال کنیم، اما سازمان بورس با قیمت گذاری دستوری که نمونه بازار آن در خودرو اتفاق افتاده مقابله می‌کند.
